Goldman Sachs & Galatasaray

Forum Galatasaray Spor Kulubu ve Turk sporu hakkinda ayrintili haberler, yorum ve analizler, ogretici arastirmalar ve diger onemli spor olaylari hakkinda bilgi akisini saglamak, yazilanlari saglikli bir yapi cercevesinde dunyadaki butun Galatasarayli arkadaslar ve diger sporseverler ile paylasmak amaciyla kurulmustur.

Moderator: Staff

Ozgur A. Boztepe
Posts: 1606
Joined: Wed Jan 30, 2008 8:30 pm
Location: Atlanta USA

Post by Ozgur A. Boztepe »

Bahri Unlu wrote:Gelelim genis konuya. Amerika nasil kurtulur mevzusuna. :)
Siz tabi Amerika'nin icinden gordugunuzle derin analizleri yapiyorsunuz ama
hani derler ya hep disardaki siz arkadaslar " Turkiye'yi bir de disardan
nasil gorundugunu gorun" diye. Eh simdi durum degisti.. :)
Burdan da Amerika nasil gozukuyor biliyor musunuz su anda ?
ABD olarak , "Birlesik" devlet olarak son secimine dogru gidiyor.
SSCB de boyle gitmisti zamaninda dermisim hani...
Elbet birileri cikacak, "baslarim lan Washington'daki hukumetin benim parami
savasa, krize sacmasina. benim petrolum de var, Turizmim de eyaletimin meclisi de"
diyen bi eyalet ileri gelenleri firlayacaktir on plana yani.
Sonucta pompalanan milliyetcilik ve kocaman Dolar'la birlesmis bir devlet degil mi ?Simdi onlar inandiriciligini yitirip sonerse ? Her eyalet ben basimin caresine baakrim derse ?

Bahri bey

Siz sormadan ben cevap veriyim, butun amerikalilar sisko ve sarisin degil.

Belliki sizde Amerikadan nefret eden; ve Amerikada yasiyan turklere "negatif' hisler duyan bir cok insandan birisiniz. En azindan bu yaziyi yazarken Bende ABD'ye asik degilim, ama bazi seyleri dile getirmek zorunda kaldim su anda.

Amerikadaki birlesik Eyaletlerin SSCB gibi dagilicagini soylemek komik bile olmiyan bir saka. Mecidiyekoy'den Taksime is yapan taksicilerin "GS boyle kurtulur" deyip sahaya 13 kisilik takim cikarmasindan farkli degil.

"Turkiye'yi bir de disardan nasil gorundugunu gorun" diyen arkadaslarla dalga gecmissiniz "Simdi durum degisti" demissiniz. Turkiye bir cok konuda Amerikadan ondedir, ama Ekonomi, ve bunu besliyen Tarim, Hayvancilik ve en onemlisi dogal kaynaklar bakimindan gecmesi veya yer degistirmesi bu yuzyilda olasi degildir.

Su andaki sorun zaten gelirleri 3 odali apartmana yeten bir bolum vatandasin, gelecegi dusunmeden aldiklari 3 katli evlerinden cikip 3 odali apartmanda kalmak zorunda olmalaridir. Bunun sonucundaki geri kalan cogunlugun sorun dedigi 2. veya 3. arabalarini koyucak buyuklukte garaj yaptiramamalari veya 70000-250000 dolar olan gelirlerinden %5cik daha fazla vergi kesilmesi veya issizligin %5 cige cikmis olmasi.

Burda Turkiye hakkinda konusan insanlar, hem Turkiyede hemde Amerikada uzunca sure yasamis insanlardir. Iki dili ana dili gibi bilen birinin Kitap cevirmesi gibi, Turkiyedeki olaylari ele almislardir.

Bana dersenizki Amerika " Sonucta pompalanan milliyetcilik ve kocaman Dolar'la birlesmis bir devlet degil mi ?" ben anlarimki sizin ne yakin dunya tarihinden, ne son 50 yildaki Turk siyasetinden, ne ABD nin hangi ilkeler ustune kuruldugundan, nede Amerikali insanlarin calisma etigi ve prensiplerinden fazla bir haberiniz yok.

Eger propaganda ariyorsoniz cocukken okudugun icinde " Almanlar yenildigi icin bizde yenilmis sayildik" diyen tarih kitaplarini tekrar acabilirsiniz.

Dolar ariyorsaniz Turkiyenin donemler boyu IMF ile olan hesaplarina bakabilir, cevredeki namuslu kadinlarin neden hep en zengin kocaya varmak istediklerini inceleyebilir veya Turkiye Basbakani RTE'nin ABD ordulari savas zamani Turkiyeden gecsin diye mecliste yaptigi konusmalarin metinlerine bakabilirsiniz.

Dersenizki basbakanin dusuncleri, kendini ve o donemin hukumetini baglar , butun ulkeyi baglamaz. O zaman haklisiniz.

Sizin ABD " Sonucta pompalanan milliyetcilik ve kocaman Dolar'la birlesmis bir devlet degil mi ?" demeniz, o kadar nefret ettiginiz Amerikali cahil azinliktan birinin "Butun muslumanlar teroristdir" demesiyle ayni. Sizde oda sadece bir dil bilerek kitap cevirmeye kalkmis oluyorsunuz, sonucta hic bir anlami olmuyor.

Ama eger kendi yasadiginiz kotu gunlerini unutmanizi sagliyorsa bu yaziyi yazmak, en azindan sizin adiniza bir ise yaramis demektir.
Kar yagdi yaktigim ateslere
Icimdeki korku bir isyan
Beni anlaticak kadar, yanliz degil sokaklar
yorgun degil yagmurlar

Murat Cekem
Alpay Dedeoglu
Posts: 1923
Joined: Wed Oct 23, 2002 4:14 pm

Post by Alpay Dedeoglu »

Cengiz Akgun wrote:"Bu yarista da neden McCain kopmadan basabas devam ediyor diye sorunun cavabi "Turkiyede AKP neden onde" sorusunda sakli.
BENCE HİC ALAKASI YOK. AKP GEREK BELEDIYELERDE, GEREKSE IKTIDARDA COK BASARISIZ YONETIMLERIN ARKASINDAN GELIP COK IYI PERFORMANS GOSTERDI. (GUL c.BASKANI OLANA KADAR). SEZER BUNLARIN CKINTILIKLARINI ONLUYORDU, GUL GELINCE IYICE GEMI AZIYA ALDILAR, SU ANDA YOLSUZLUKLARLA ANILIR OLDULAR. AMA ILK 5 YILINDA EKONOMIK GOSTERGELER VE PERFORMANS COK IYI IDI. BIRDE TABII DIREK YARDIM VE BAGISLARLA ALT GELIR GRUPLARINDAKI INSANLARI HALA ELLERINDE TUTUYORLAR. uSTELIK SERMAYENIN DIRENCINE KARSI ALDILAR SECIMLERI. YANI AMERIKAYLA UZAKTAN YAKINDAN ALAKASI YOK DURUMUN. HAA SONUCTA ORTALAMA ZEKA VE SEVIYEYE GETIRECEK OLURSAN KONUYU BILE, AMERIKANIN BUSHU 2 DEFA BASKAN SECMESI, TURKIYENIN AKP'YI SECMESINDEN 100 KAT DAHA IRRASYONEL VE MANTIKSIZDIR.
GORUNURDEKI EKONOMIK VE SOSYAL SEVIYEYE GORE TURKIYENIN BUSH GIBI BIRINI, AMERIKANIN ISE RTE GIBI BIRINI SECMESI GEREKIYORDU.

Amerika ne kadar bir zenciyi baskan adayi yapmis olsa bile hala iclerde boyle birini secme rahatsizligini unutmamak gerekir.


JOHN STEWART'IN DEDIGI GIBI HERSEYI ZENCILIGE DAYANDIRMAK YANLIS.BU KADAR BELIRGINSE CIKARMASAYDIN ZENCIYI. AL GOREDAMI ZENCIYDI, KAYBETTI KIL PAYI FARKLA.
AL GORE'A FLORIDADA YAPILAN UC KAGIDI BUYUTUP, BU SEFER OBAMAYI GAZLADILAR. HANI CANAYDINA KARSI KIMI CIKARSAN KAZANIRDI DERDIKDE CANSUNU CIKARIP KAYBETTILER, AYNI HESAP BU SECIMLERDE. EN VASAT BEYAZ GUNEYLI/ HEARTLAND VALIYI ADAY YAPSAYDIN KAZANIRDI.

McCain zaten siradisi bir Cumhuriyetci idi. "Parti Line" dedikleri suru kafasini gutmeden vaktiyle parti ile uyusmayan kararlari desteklemis hatta kendisi ortaya atmis vaziyette. Tutucular zaten kendisinin aday olmasina siddetle karsi ciktilar. Iclerinde oyumu Demokratlara verecegim diyen azililar bile oldu. bu yuzden bazi konularda yalpaladi. Ama secildikten sonra eski kafasi ile gidecegi ortada eger secilirse elbette.

ADAM 70 KSUR YASINDA . SURATININ YARISI OBUR YARISINDAN FARKLI SANKI FELC GECIRMIS GIBI. YARDIMCISI BIZIM HAKKARI BELEDIYE BASKANINA DENK DUSEN , COUNTRY PUMPKIN , TECRUBESIZ ALASKALI BIR HATUN. VE BUNLAR HALA IRAKA , BENZIN FIYATINA, KRIZE RAGMEN KAFAYA OYNUYORLAR. AZIZ NESIN AMERIKALI OLSA , YUZDE KAC VERIRDI BILEMIYECEGIM.

Soylenenlere gore bono filan cikartilacak degil. Kotu borclari devlet ustlenip toplayacaklarini toplayacaklar toplayamadiklarini ana parasini kendileri verecekler bu borclari satin alanlara eger borclu odemez ise ya da alamazlar ise. Vadeyi uzatacaklar faizi dusurecekler. Soylendigine gore devletin kasasindan cikacak para cok az olacak.

BIZDE BUNU YEDIK. TABII AMAZONDAKI GIBI , ''IRAKTA NUKLEER SILAH VAR VE 11 EYLULUN ARKASINDA SADDAM VAR'' 'I YIYEN REDNECK BUNUDA YER. HERIF EVIN PARASINI ODEYEMIYOR, EV SATILIYOR, HESAPLANAN DEGERDEN COK AZA GIDIYOR, BANKA ZARAR EDIYOR, MAAS ODEMEK ICIN DEVLET PARA POMPALAYACAK ICINE. KIYTIRIK WS KAGIDI DEGIL, HARBI HARBI BENJAMINLI BANKNOT. NASIL AZ CIKAR BANA BIR ACIKLAYIN? HA ADAM PARAYI ODUYOR DIYELIM , ODEDIGI %1,5 , FED FAIZI KACA FIRLAYACAK EN AZ 5 . ODEDIGI DURUMDA BILE DAHA KELEK BIR DURUM. ZATEN ULKEDE BABA SIRKETLER PARA TUTMUYOR, CINDE URETIYOR, AMERIKADA SATIYOR, KAR ORTADA CAYMANDA OFFHOREDA, ODA %20 VEREN NET RISKSIZ FAIZ VEREN TURKIYEYE , BREZILYAYA, CINE , vs'YE GIDIYOR. BANKA KENDINI KIIMDEN FONLAYACAK %5'LE?

Bu sadece bir garanti olarak insanlara guven verecek. Devletin kasasi demek toplanan vergiler demek. Bu borca bir kurus verdiniz mi butcede buna yer acip zaten iyice daralan programlari kesecekler. Bunu sekere bulayip sunmalarina gerek yok. Boyle cok az para cikacak lafina inanan yok elbette. Kongredekilerin telefonlari susmuyormus. O yuzden de bir iki gunde gecer dedikleri plan bir turlu oya sunulamiyor.

Bu arada Irakta ilk Amerikan sirketi gecen hafta petrol cikarma ve dagitma isine baslamis. Ama nerde calistigi gizlilik icinde. Sadddam'in kemikleri sizlamistir.

PETROL HIKAYE . IRAKIN YILLIK PETROLUNUN DEGERI EN KRALINDAN 18 MILYAR DOLAR. O PARANINDA EN AZ YARISI MASRAF VS OLARAK IRAKTA KALIR , KALMAK ZORUNDA. SU ZAMANA KADAR TRILYON DOLARLAR GITTI. MACARONI CHEESE- PANCAKE YEYINCE BOYLE ZEKALAR DURUR ISTE.
Last edited by Alpay Dedeoglu on Thu Sep 25, 2008 7:24 pm, edited 1 time in total.
NO ADNANS, NO CRY !!
Ali Gursel
Posts: 2632
Joined: Thu Oct 24, 2002 2:53 am

Post by Ali Gursel »

Ben kendi dusuncelerımı yazayım:
1-) Irak, petrol fiyat artisi ve bu finansal krize ragmen , nasil Mc Cain Ve Cumhuriyetciler hala onde? 12 yil önce biraktim, Clinton devri harikaydi, 12 dolarlik benzin bir ay yeterdi, 45 dolarlik market alisverisi dolu dolu bir ay giderdi, (hic toplu tasima araci kullanmadigim halde, zaten yoktu) 10 yilda herif Amerikanin ve dunyanin canina okudu Bu adamlarin yedigine ictigine ne karistiriyorlar, millet olarak nasil bu kadar aptallastilar?
Clinton devri harikaydı ama bugün gördüğün aksaklıkların altında yatan sorunların büyük kısmı o dönemde de vardı. Amerika refahını borç para ile yaşamaya, dolar makinelerini kontrol etmeye ve dünyanın en güvenli yatırım araçları olan Amerikan hazine bonolarını basmaya borçlu.

Ama nasıl en sağlam bankalar bile borç oranları belli bir sayının üstüne çıkınca hisse fiyatları zayıflayıp kaynak yaratma sorunu çekmeye başlıyorsa, bir devletin de benzer bir riski var.

Lehman ve Freddie Mac'in kağıdının değerini sorgulayanlar bir gün yeşilin ve Amerikan hazine bonosunu da sorgulayacaklar. Yukarıda üçüncü dünya savaşı senaryosu dediğim de bununla alakalı zaten.

Amerikan halkı bu olaylarla pek ilgili değildir. Coğrafi izolasyon ile düşünsel izolasyonun garip bir bileşkesini yansıtır Amerika'da ortalama insanın tutumu. Evini, arabasını, bir de bu Bush gibiler yeterince bağırınca Sovyetler Birliği ya da Terör gibi varlığını kökünden tehdite ettiğine inandığı olayları düşünür. Makroekonomi, finans, uluslararası sermaye ve kapitalizm, Irak'ı işgalinin Ortadoğu ve dünya üzerine etkisi (herif yüz sene geriye götürdü dünyayı) falan gibi konular bu vatandaşları ırgalamaz. Zaten ırgalasa Bush Al Gore ve Kerry ile yakın oy alamazdı, hatta Clinto belki de Demokratların başkan adayı olamazdı.

Amerikalılar nihayetinde entellektüellikten, teoriden, derin düşüncelerden hazzetmeyen insanlardır. Az gol oluyor diye futbolu sevmezler, ipucu versin.
2-) Peki bu bail out parasi nereden cikacak? Bonomu satacaklar, vergimi koyacaklar , devlet harcamalarimi kesintiye ugrayacak?
Bailout parası her zaman nereden çıkıyorsa oradan çıkacak, halkın cebinden, ama halkın da belli kesiminden. Tabii bono satacaklar, para basacaklar. Son zamanlarda zenginledim ferahladım sanan kesim de hafif bir sille yiyecek ve oturacak yerine. Devlet harcaması dediğin Pentagon dışında bu rakamlara yanaşacak bir harcanası yoktur Amerika'nın, doğrudan vergi de konmaz. Ama halk farkında olmadan fukaralaşır.

Ama buna isyan falan da etmez, yahu ben bu Irak savaşı yüzünden neden tatillerimden kısayım, neden lokantaya gidemeyip araba alamayayım falan demez, o kadar fazla düşünmeyi sevmezler, seçtikleri başkan da düşünemeyen bir adam zaten.

Ama kapitalizmin sorunu hep aynı, her limonun kapasitesi var, ne kadar sıksan, ne kadar uğraşsan bir yerde suyu bitiyor. Aslında mutlak anlamda su bitmiyor ama refah göreceli bir kavram, hırs da sonsuz olduğundan Amerika'da 1 milyar doları olan sistem icabı hep 100 doları olan adamın nasıl parasını alsam derdinde olmak zorunda.

Bır elli sene sonra tekrar ziyarete gelebilmeyi çok isterdim.
3-) Beklediginiz negatif etkiler nedir? İsten cikarma, issiszlik, hayat pahaliligi, sosyal harcamalardan kesinti?
Bunların hepsi ama önemli olan derecesinin ne olacağı. Bunlara yabancı düşmanliği, totaliterleşme eğilimleri, uluslararası ilişkilerde daha da saldırganlaşmayı falan da eklerim ben.
4-) Bu kriz gercekten neden cikti? Petrol ve savas mi, muhasebe sahtekarligimi, ekonomik gelismeler mi?
Ürettiğinden fazla yeme sevdası, liberal ideolojilerin çarpım tablosunu ezberleyemeyecek bir ebleh ve etrafındaki ideologlar tarafından aşırı uçlara çekilerek sahtekarlığa zemin hazırlanması, sağcı olsun solcu olsun hiç bir fikir sisteminin aktif olarak düşünen halklar tarafından sınırları belirlenerek uygulanmadığı takdirde ulaşacağı kötü sonuçların hesaplanmamasından.

Ama en basiti hep üç kazanıp beş yemekten.

Ve de dediğim gibi, Cinliler bugün ilk uzay yürüşlerini yapacakları uzay seferini fırlatıyorlar.

Bir gün alacaklı elinde senetlerle kapıyı çalacak, hadi öde, biraz da biz yiyelim diyecek. Sen esas o zaman seyreyle gümbürtüyü.

Ali
Alpay Dedeoglu
Posts: 1923
Joined: Wed Oct 23, 2002 4:14 pm

Post by Alpay Dedeoglu »

http://www.milliyet.com.tr/Dunya/HaberD ... nde&ver=12

Macaroni cheese/pancake effect'te bir yere kadar. Obama %9 fark yapmis. Ama Murat Gokcigdem Agbimizin dedigi gibi yazik olacak Obama'ya. Aziz Yildirimin bir sonraki gelecek baskanin eline bombayi birakma tehdidi gibi, enkaz devralacak Obama. Ne saglik, nede egitim reformuna para kaldi.
NO ADNANS, NO CRY !!
Cengiz Akgun
Moderator
Posts: 13009
Joined: Tue Oct 22, 2002 7:47 am
Location: New Jersey /USA

Post by Cengiz Akgun »

Mehmet Cirak wrote:Olay oldukca karisik, burada iki uc ciziktirerek Amerika'yi kurtaramayiz, kendimizi bile kurtaramayiz. Raki olsa belki :)

Cengiz agabey iyi aciklamis durumu. Ama sonunda hepsi batsin demis. Batan WS bankalari olmayacak ki sadece, biz de batacagiz. Herkesin parasi bir yerlerde, kagit parcalarinda. Guven yokoldugu anda domino effect'i ile ureten, uretmeyen, buyuk sirketten emeklisine herkes boku yiyecek.
..
Benimkisi hiddetle soylenen bir laf. Oyle WS fink atmadigim icin bir iki iyi mutual fund disinda parami yatirdigim tek bir duze yer yok. WS batarsa gorulecek zarardan en azi benimki olur. Elbette yine issiz kalip saga solu birkac sene daha tirmalamak varsa kaderde onu da cekeriz. Ben yuzdum yuzdum kuyruguna geldim diyordum kendi kendime. Bu isin faillerini yakalamayacaklarsa batsin dedim. Ortada isin puf noktasini yakalayip acik yerden vurgunu vurdular. Bunu goremeyecek olan sadece esektir. Yani bu borcu odeyemeyecek adama borc vermek sonra da bunu ustunu kapayip satmak ki (alanlar bankalar yahu. onlar arastirmayacaklar da kim arastiracak ne kadar saglam bu borc diye.)

Elbette yine Wall Street filmindeki Gordon Gecko'nun dedigi gibi "Greed is good" teorisi ile yapildi bunlar. Bu borcu veren sonra satan da alan da suclu aslinda. Yillik geliri 100 bin dolar olan adam 1.5M ev alamaz. Ayni 40 bin dolar geliri olanin 350 bin dolarlik ev alamayacagi gibi. Hem de hicbir pesinati olmadan. Geliri 40bin dolar olan adam kirasi ayda $1000 olan eve kiraci diye bile alinmaz be. Tam zamani bu WS filmini gostermenin ama herkes bu duzenin icinde oldugu icin gostermiyorlar. O zamanki hikaye junk bond idi (Michael Milken aka G. Gecko). Simdiki ise "junk mortgage."
Cengiz Akgun

"Asrın, yeni bir umdesi var, hak kapanındır
Söz haykıranın, mantık ise şarlatanındır.
Geçmez ele bir paye kavuk sallamayınca
Kürsi-i liyakat pezevenk, puşt olanındır.”
N. Tevfik 1940.
Bahri Unlu
Staff Member
Posts: 385
Joined: Wed Oct 23, 2002 2:28 pm

Post by Bahri Unlu »

Ozgur A. Boztepe wrote: "Turkiye'yi bir de disardan nasil gorundugunu gorun" diyen arkadaslarla dalga gecmissiniz "Simdi durum degisti" demissiniz. Turkiye bir cok konuda Amerikadan ondedir, ama Ekonomi, ve bunu besliyen Tarim, Hayvancilik ve en onemlisi dogal kaynaklar bakimindan gecmesi veya yer degistirmesi bu yuzyilda olasi degildir.

...
Burda Turkiye hakkinda konusan insanlar, hem Turkiyede hemde Amerikada uzunca sure yasamis insanlardir. Iki dili ana dili gibi bilen birinin Kitap cevirmesi gibi, Turkiyedeki olaylari ele almislardir.

Bana dersenizki Amerika " Sonucta pompalanan milliyetcilik ve kocaman Dolar'la birlesmis bir devlet degil mi ?" ben anlarimki sizin ne yakin dunya tarihinden, ne son 50 yildaki Turk siyasetinden, ne ABD nin hangi ilkeler ustune kuruldugundan, nede Amerikali insanlarin calisma etigi ve prensiplerinden fazla bir haberiniz yok.

....
Dersenizki basbakanin dusuncleri, kendini ve o donemin hukumetini baglar , butun ulkeyi baglamaz. O zaman haklisiniz.
....

Birincisi konuyu cok saptirmissin. Konu esas Galatasaray'in IMKB'deki hareketleri oldugundan,
Ozgur Huseyinoglu'da sordugu icin bende 19 yildir IMKB'deki gozlemlerimle dayanarak degineyim dedim.
ikincisi; konu Amerika'nin kurtulmasina gelince oradaki ironiyi anlamamissin.
Bunu yillaridir biz yapardik Turkiye'de yasayanlar olarak, Ekonomi prof.undan, kahvedeki taksideki vatandasina ,
TV sinde aydinlarindan, berber koselerine kadar yillardir "noolcak memleketin hali" diye konusurduk.
"Simdi Amerika ne hallere dustu bu konusmalara meze oluyor." trajik konusuna deginmek icin senler once soylenen
" Turkiye'den gorundugu gibi degil boyle boyle.. diyerek duyardik degil mi ? Simdi roller degisti."
diye vurgulayarak bunu da orada gulucukle anlatmaya calistim.
Hatta bir arkadasta yazmis ya bi raki eksik yoksa kurtarirdik Amerika'yi diye.
Buradan nerden cikarttin Amerika'daki Turklerle dalga gectigimi pes.
Hadi belki Amerika'yi yonetenlere biyik altindan guleriz sunlarin dustugu duruma bak diye de
Amerika'daki Turklerin ne sucu olacak da durumdan onlarla dalga gececegim Allah askina ?
Ki benimde Amerika'da bir suru arkadasim, akrabam var az cok biliyoruz.
Edirneyi gecememis Fenerli muamelesine gerek yok. (Bak bu deyimde eskidi degil mi.
Adamlarda gecti Edirneyi... :) Bundan da alinacak arkadaslar varsa kusura bakmasin. )
Bastan basa dolastigim Amerika'yi sirf taksici agziyla nefretimi akitayim diye yazmadim.
Turkiyedekiler olarak biyik altindan guluyoruz dustugu ekonomik duruma.
Daha once Amerikan hukumetlerinin bizim memlekete celme takip sonra guldukleri gibi.

Evet o dediginiz Mecidiyekoy Taksim taksicisi gozuyle Amerika burdan oyle gozukuyor iste.
ister kizarsin ister begenmezsin. Soyledigim burdan Amerika'nin nasil gozuktugu idi.
Ve de gitti gider nallari diker artik dagilir bunlar 72 millete diyor iste sokaktaki vatandas.
Bu bilimsel, ekonomist yaklasimi diye demedim. Taa basinda da tiye aldigim gibi "Burdan gozuken Amerika resmi" budur.
Hem Turkiye'nin yerini bilmeyen Amerikali vatandas Turkiye hakkinda mikrofon tutunca konusuyorda
bizim Mecidiyekoy'deki taksicinin Amerika ekonomi yonetimi hakkinda cartayi ceker bunlar deme hakki yok mu ?

Ucuncusu ; bizim Basbakanin hukumetin , her hukumetin , Bush'un da hukumetininde
soyledikleri dusundukleri kendi bulundugu memleketi essek gibi baglar.
Nerden cikmis bu laf anlamam. Futbol camiasinda da oyledir ya.
Onun dedigi butun camiayi baglamaz. o tarftar grubu camiayi baglamiyor.
O futbol subesi bilmem ne sorumlularimizin lafi camiayi baglamaz.
O baglamiyor bu baglamiyor ne bagliyor bu camiayi.
Memleketin camianin basi baskani basbakani bi sey dedigi zaman her vatandasi da bagliyor bal gibi.
IMF den borc aldik bilmem kac sene once, o durum o zamanki basbakani bakanlari baglar beni baglamaz mi diyoruz.
Simdi Bush Amerika adina konusuyor imzayi cakiyor da Amerikan vatandasindan
daha cok vergi isterse o Bush'u baglar ben odemem mi deniyor ?

Dorduncusu ; Amerika - Turkiye kiyaslamasi ekonomisi falan cok absurt seyler.
Yemisim Amerika'nin ustune kuruldugu calisma prensiplerini ilkelerini.
2008 in en iyi Yatirim Bankasi odulunu alan Lehman gardaslar 2 gunde % 95 dusunce gitti iste. 2 gunde ne oldu odulluk prensiplerine.
Bak daha 120 sene oncesine kadar Amerika Birlesik Devletleri gemilerini
Cebelitarik'tan girmeleri icin vergiye baglamis bir Osmanli vardi.
Onlarinda 600 yillik ustune kurulmus bir imparatorluk calisma prensipleri vardi.
Bir anda nasil her sey yer degistirebiliyor demek ki.

Neyse gereksiz bir anlasmazlik oldu Ozgur kardesim.. Yanlis seyleri ustune alinmissin.
Konu Forumun etigi geregi olmasi gereken futbol yorumu disinda oldu diger arkadaslardan da ozur dilerim.
* * *
Bahri Unlu
ISO 2000, UEFA ve Super Kupa $ampiyonu taraftari
Mert Tokman
Posts: 2581
Joined: Tue Oct 22, 2002 9:18 pm
Location: Virginia, USA

Post by Mert Tokman »

Bahri Unlu wrote: Ki benimde Amerika'da bir suru arkadasim, akrabam var az cok biliyoruz.
Edirneyi gecememis Fenerli muamelesine gerek yok. (Bak bu deyimde eskidi degil mi.
Adamlarda gecti Edirneyi... :) Bundan da alinacak arkadaslar varsa kusura bakmasin. )
Bastan basa dolastigim Amerika'yi sirf taksici agziyla nefretimi akitayim diye yazmadim.
Suc sende Bahricim - yarisma konusu haricinde kirk yilda bir yazarsan - yeniler senin kim oldugunu bilmez - boyle comez muamelesi gorursun iste :lol:
Cengiz Akgun
Moderator
Posts: 13009
Joined: Tue Oct 22, 2002 7:47 am
Location: New Jersey /USA

Post by Cengiz Akgun »

Mert Tokman wrote: ...
Suc sende Bahricim - yarisma konusu haricinde kirk yilda bir yazarsan - yeniler senin kim oldugunu bilmez - boyle comez muamelesi gorursun iste :lol:
Bir zamanlar Mecidiyekoy'un GS muhtarina bu de dendi ya. Mesale ondan soruluyordu. Gittik bizde oraya el etek optuk. Gerci estagfurullah filan dedi ama durum oyleydi ve aganin elinden tutulmaz dedik. Bahri dendi mi akan sular duruyordu Mesalede. Bahri'nin etrafinda fir donuyorlardi GS'li taraftarlar. Bekardi ustelik.

Bir zamanlar Kartaldi TV serisi aklima geldi. Bahri de bir zamanlar Muhtardi. Su borsa isi bu adamin canina okudu.
Cengiz Akgun

"Asrın, yeni bir umdesi var, hak kapanındır
Söz haykıranın, mantık ise şarlatanındır.
Geçmez ele bir paye kavuk sallamayınca
Kürsi-i liyakat pezevenk, puşt olanındır.”
N. Tevfik 1940.
Ismail Gezer
Posts: 6299
Joined: Thu Mar 30, 2006 6:35 pm
Location: Alisamiyene 10 dk
Contact:

Post by Ismail Gezer »

Bahri abinin yazısını okuyunca eskilere gitmişim hayal aleminde. 10 yıl kadar geriye, çokda eski değil.

İnternette hoşça vakit geçirmeyi yeni yeni keşfediyoruz. Önceden sadece sınav sonuçlarını öğrenmek için kapısını çalarken, 1 saat bilgisayar başında bedavadan oturmak için kuyrukta bekler olmuşuz haberimiz yok... :D

Bildiğimiz 3-5 arama moturuna gir "fıkra" yaz, sonra başla okumaya... O günlerde Reha Muhtar'ın gafları taze ve çok popülerdi. En az onun kadar popüler olan başka bir komediyse "ABD halkına uyarı etiketleri" adı altına yayınlanan yazılardı.

-Doğum günü mumlarını kulaklarınızın içine veya diğer vücut boşluklarına sokmayın.
-Tuvaletin arıtılan sifon suyu içme suyu olarak güvenli değildir.
-Fotoğraf çekmek üzere havaya kalkan parmağınızın gözünüze girmemesine özen gösterin......


gibi şeyler... :D

Bunlar belki palavraydı, belkide gerçekti bilemiyorum. Ama sigara şirketini yada benzerlerini dava ederek ciddi para kazananların varlığına dair haberler doğru olsa gerekti. Tabi insan Amerikan yargı sistemine ister istemez bir sempati duyuyor. :D

- Gelişmiş bir demokrasi
- Yargı sistemine güven
- Bilime verilen öncelik ve önem...

Bu konularda ABD'nin diğer dünya ülkelerinden daha iyi durumda olduğunu düşünüyorum. Bütün rezilliklerine hatta vahşetine, pisliğine rağmen hala ayakta kalabilmesininde temelinde geniş çoğunluğun bunlara inanması var diye tahmin ediyorum. Bu 3 konuya önem verdikleri sürecede kolay kolay "dağılacaklarını" sanmıyorum. Kişilere, partilere, hanedanlara endeksli ülkelerin doğru düzgün bir demokrasiye nazaran daha çabuk parçalanacağına inanıyorum. Konuyu Rıdvan'ın son bombasıyla futbolla ilişkilendiriyorum: "Alex olmazsa FB küme düşer!" :D

Neyse, ABD'ye birşeycikler olmaz. Bu sefer doğru düzgün adamlar seçerlerse dünyanın geri kalan kısmı için daha az acılı yıllar yaşanacak diye ümitlenebiliriz belki...

Uzaktan bu kadar atmasyon yeter... :D
Ozgur A. Boztepe
Posts: 1606
Joined: Wed Jan 30, 2008 8:30 pm
Location: Atlanta USA

Post by Ozgur A. Boztepe »

Bahri Unlu wrote:
Ozgur A. Boztepe wrote: "Turkiye'yi bir de disardan nasil gorundugunu gorun" diyen arkadaslarla dalga gecmissiniz "Simdi durum degisti" demissiniz. Turkiye bir cok konuda Amerikadan ondedir, ama Ekonomi, ve bunu besliyen Tarim, Hayvancilik ve en onemlisi dogal kaynaklar bakimindan gecmesi veya yer degistirmesi bu yuzyilda olasi degildir.

...
Burda Turkiye hakkinda konusan insanlar, hem Turkiyede hemde Amerikada uzunca sure yasamis insanlardir. Iki dili ana dili gibi bilen birinin Kitap cevirmesi gibi, Turkiyedeki olaylari ele almislardir.

Bana dersenizki Amerika " Sonucta pompalanan milliyetcilik ve kocaman Dolar'la birlesmis bir devlet degil mi ?" ben anlarimki sizin ne yakin dunya tarihinden, ne son 50 yildaki Turk siyasetinden, ne ABD nin hangi ilkeler ustune kuruldugundan, nede Amerikali insanlarin calisma etigi ve prensiplerinden fazla bir haberiniz yok.

....
Dersenizki basbakanin dusuncleri, kendini ve o donemin hukumetini baglar , butun ulkeyi baglamaz. O zaman haklisiniz.
....

Birincisi konuyu cok saptirmissin. Konu esas Galatasaray'in IMKB'deki hareketleri oldugundan,
Ozgur Huseyinoglu'da sordugu icin bende 19 yildir IMKB'deki gozlemlerimle dayanarak degineyim dedim.
ikincisi; konu Amerika'nin kurtulmasina gelince oradaki ironiyi anlamamissin.
Bunu yillaridir biz yapardik Turkiye'de yasayanlar olarak, Ekonomi prof.undan, kahvedeki taksideki vatandasina ,
TV sinde aydinlarindan, berber koselerine kadar yillardir "noolcak memleketin hali" diye konusurduk.
"Simdi Amerika ne hallere dustu bu konusmalara meze oluyor." trajik konusuna deginmek icin senler once soylenen
" Turkiye'den gorundugu gibi degil boyle boyle.. diyerek duyardik degil mi ? Simdi roller degisti."
diye vurgulayarak bunu da orada gulucukle anlatmaya calistim.
Hatta bir arkadasta yazmis ya bi raki eksik yoksa kurtarirdik Amerika'yi diye.
Buradan nerden cikarttin Amerika'daki Turklerle dalga gectigimi pes.
Hadi belki Amerika'yi yonetenlere biyik altindan guleriz sunlarin dustugu duruma bak diye de
Amerika'daki Turklerin ne sucu olacak da durumdan onlarla dalga gececegim Allah askina ?
Ki benimde Amerika'da bir suru arkadasim, akrabam var az cok biliyoruz.
Edirneyi gecememis Fenerli muamelesine gerek yok. (Bak bu deyimde eskidi degil mi.
Adamlarda gecti Edirneyi... :) Bundan da alinacak arkadaslar varsa kusura bakmasin. )
Bastan basa dolastigim Amerika'yi sirf taksici agziyla nefretimi akitayim diye yazmadim.
Turkiyedekiler olarak biyik altindan guluyoruz dustugu ekonomik duruma.
Daha once Amerikan hukumetlerinin bizim memlekete celme takip sonra guldukleri gibi.

Evet o dediginiz Mecidiyekoy Taksim taksicisi gozuyle Amerika burdan oyle gozukuyor iste.
ister kizarsin ister begenmezsin. Soyledigim burdan Amerika'nin nasil gozuktugu idi.
Ve de gitti gider nallari diker artik dagilir bunlar 72 millete diyor iste sokaktaki vatandas.
Bu bilimsel, ekonomist yaklasimi diye demedim. Taa basinda da tiye aldigim gibi "Burdan gozuken Amerika resmi" budur.
Hem Turkiye'nin yerini bilmeyen Amerikali vatandas Turkiye hakkinda mikrofon tutunca konusuyorda
bizim Mecidiyekoy'deki taksicinin Amerika ekonomi yonetimi hakkinda cartayi ceker bunlar deme hakki yok mu ?

Ucuncusu ; bizim Basbakanin hukumetin , her hukumetin , Bush'un da hukumetininde
soyledikleri dusundukleri kendi bulundugu memleketi essek gibi baglar.
Nerden cikmis bu laf anlamam. Futbol camiasinda da oyledir ya.
Onun dedigi butun camiayi baglamaz. o tarftar grubu camiayi baglamiyor.
O futbol subesi bilmem ne sorumlularimizin lafi camiayi baglamaz.
O baglamiyor bu baglamiyor ne bagliyor bu camiayi.
Memleketin camianin basi baskani basbakani bi sey dedigi zaman her vatandasi da bagliyor bal gibi.
IMF den borc aldik bilmem kac sene once, o durum o zamanki basbakani bakanlari baglar beni baglamaz mi diyoruz.
Simdi Bush Amerika adina konusuyor imzayi cakiyor da Amerikan vatandasindan
daha cok vergi isterse o Bush'u baglar ben odemem mi deniyor ?

Dorduncusu ; Amerika - Turkiye kiyaslamasi ekonomisi falan cok absurt seyler.
Yemisim Amerika'nin ustune kuruldugu calisma prensiplerini ilkelerini.
2008 in en iyi Yatirim Bankasi odulunu alan Lehman gardaslar 2 gunde % 95 dusunce gitti iste. 2 gunde ne oldu odulluk prensiplerine.
Bak daha 120 sene oncesine kadar Amerika Birlesik Devletleri gemilerini
Cebelitarik'tan girmeleri icin vergiye baglamis bir Osmanli vardi.
Onlarinda 600 yillik ustune kurulmus bir imparatorluk calisma prensipleri vardi.
Bir anda nasil her sey yer degistirebiliyor demek ki.

Neyse gereksiz bir anlasmazlik oldu Ozgur kardesim.. Yanlis seyleri ustune alinmissin.
Konu Forumun etigi geregi olmasi gereken futbol yorumu disinda oldu diger arkadaslardan da ozur dilerim.
Bahri bey,

Bu tip sozleri cok isitiyorum. Belliki sizi tanimadan sizi diger bu tip olaylari yasadigim insanlarla ayni kefeye koydum.

Turk oldugum icin amerikada yargilanmak, amerikada yasadigim icinse turkler tarafindan yargilanmak beni bu konuda cok yipratti ve hassaslastirdi. Ozur dilerim.
Kar yagdi yaktigim ateslere
Icimdeki korku bir isyan
Beni anlaticak kadar, yanliz degil sokaklar
yorgun degil yagmurlar

Murat Cekem
Ozan Ersoy
Posts: 3764
Joined: Wed Oct 23, 2002 4:18 am
Location: NC, USA

Post by Ozan Ersoy »

Alpay Dedeoglu wrote:
4-) Bu kriz gercekten neden cikti? Petrol ve savas mi, muhasebe sahtekarligimi, ekonomik gelismeler mi?
Ben bu kismini kisaca aciklamaya calisayim da sen karar ver. Bu kriz aslinda uzun zamandir geliyorum diye bas bas bagiriyordu. Baslangici da Bush'dan falan oncesine kadar gider. Bundan onceki Fed baskani cok guvenilen Greenspan faizleri cok dusuk tuttu cok uzun sure. Dusuk faiz olunca paranin masrafi dusuk demektir. Bugun yaparsin yarin odersin ya da bugun harcarsin/yasarsin yarin odersin. E tabi bu ekonomiyi canlandiriyor. Kredi sistemi bu ulkede oturmus durumdaydi. Odemeleri zamaninda yapma gecmisine gore kredi puanin var, yuksekse aliyordun krediyi. Greenspan o kadar cok uzun sure faizleri dusuk tuttu ki millet bakti "ulan savas oluyor, faizler yukselmiyor, borsa batiyor faiz yukselmiyor, yillardir ayni" bir lackalasma, genisleme oldu.

Bunu goren bankalar yeni krediler yaratip satmaya basladilar. Kredi sistemi burada bir delindi. Kredi notu dusuk olanlara kredi verilmeye baslandi. Gelirlerine bakmadan kredi verilmeye baslandi. Bir banka oyle ya seni 50 binlik maasina bakmadan 500 bin dolarlik evi almaya ikna ederse, o banka elemani daha fazla komisyon aliyor daha fazla para yapiyor. Sonra sub-prime mortgage denilen seyler cikardilar. Bes kurus para vermeden, pesinatsiz kredi vermeye basladilar. Bu da yetmedi, ilk bes sene %1, sonra piyasa faizi neyse ondan ode diye Adjustable Rate Mortgage dedikleri kredileri cikardilar.

Butun bunlarin hepsi ekonomiyi manyak canlandirdi. Ev piyasasi denilen sey bir cok yan sanayiyi de besliyor.

Insanlar faizler bu kadar dusukken ev alayim diye atlamaya basladi. Evler talepe yetmemeye basladi. Arz yeterli degildi yani. Ev fiyatlari yukseldi bir cok yerde rekorlar kirmaya basladi. Ev fiyatlarinin cok kisa zamanda yukseldigini goren para sahipleri, ikinci, ucuncu, besinci evlerini almaya basladilar. Oyle bir hal almisti ki bazi sehirlerde, 5 sene %1 faizden aldigin evi cok dusuk odemelerle 2 sene tutuyordun, %50 fazlasina satiyordun. Arada odedigin faiz senin de masrafin oluyor gerisi cebine kaliyordu.

E peki Bankalar salak mi geri odemeyeceklerini bildikleri insanlara bu kadar kredi veriyorlar? Iste bu Wall Street'e kizilmasinin nedeni bu. Bankalara cikis yolu actilar. Bu yatirim bankalari Mortgage backed securities diye bir nane cikardilar. Kisaca bir bolgede ayni ozelliklerde (faiz ve vade) binlerce, on binlerce ev kredisini birlestirip borsada sattilar. Diyelim ki 10,000 ortalama 200,000 dolardan mortgage var. Bunlarin hepsini bankadan satin aldilar, 2 milyar dolarlik bir sirket oldu. Bunu 20 milyona bolup tanesini 100 dolardan hisse olarak borsada sattilar. Karsiliginda sen de dividend yani gelir olarak evsahiblerinin geri odemelerini aliyordun. Bunu tabii mutual fund'lar aldi, Japon'u, Cin'i, Ingiliz'i, Arap'i aldi. Amerikan yatirimcisi aldi, baska sirketler aldi, kasasinda parasi olan Microsoft, Intel, Apple, Google gibi sirketler aldi. Yani risk dagitilmis oldu. Kagit uzerinde guzel...

Ama bu duzen 200,000 dolarlik krediyi sahisa satan yerel bankadaki adamin 0 risk almasina sebep oldu. Cunku o krediyi verip, donup Wall Street'e satiyor aradan siyriliyordu, cebine komisyonu kaliyordu. Umrunda bile olmadi karsindakinin parasi var mi yok mu, kacinci evi ya iflas ederse gibi sorularla ilgilenmediler cunku risk sifir olunca niye dert edesin.

Peki bu riski Wall Street nasil halletti, bir satmis bir kere 20 milyona bolup baskasina ne dert etsin? Iki yatirimciyi guvende tutabilmek icin sigortalatti. AIG orada giriyor isin icine iste. AIG gibileri de butun MBS denilen yatirimlari gumleme tehlikesi karsiligin sigortaladilar. Sigorta primlerinden zenginlestikce zenginlestiler.

Peki bu duzen niye surmedi? Zurna neden ZOOORT dedi?

Birincisi savas ulke kaynaklarini baska yere cekti. Tuketiciyi husursuz etti. Butce delindi. Butcenin kapanmasi icin ilerde vergilerin artacagini bilen halk harcamamaya basladi. Ikincisi petrol fiyatlarinin asiri cikmasi ekonomiyi vurdu. Bu ikisi olmasa da ekonomik olarak baska gercekler var. Faizleri sonsuza dek dusuk tutamazsiniz. Greenspan sikti sikti, dayandi dayandi, en sonunda emekli oldu, hadi bana eyvallah dedi, bomba yeni gelenin elinde patladi. Faizler cok dusuk cok uzun sure olursa ekonomi cok hizli cok dengesiz buyur. Yukarda anlattiklarim buna bir ornek. Dolar degerini kaybeder, cunku yabanci para ulkeye girmemeye baslar. Herkes "dolara %2'den faize parami yatiracagima, %5'den Euro'ya yatiririm" der. Dolarin alim gucu duser. Arti ekonomi dengesiz buyurse enflasyon tehlikesi dogar. Enflasyonsa faizlerin kendiliginden yukselmesine neden olabilir.

Senin amacin ekonomiyi dengeli buyutmek ve enflasyonu dusuk tutmak olmali. Yeni gelen amca Bernanke'nin ilk isi enflasyon korkusuyla kizgin piyasayi biraz serinletmek amaciyla faizleri yukseltmek oldu.

Haaa...

Simdi faizler yukseldi, savas, petrol tuketici guveni dustu mu? Dustu. Bu 2-5 sene dusuk faizle ev alanlarin kredileri yuksek faizden islem gormeye basladi mi? Basladi. Hem petrol yuzunden cebinde daha az para olan hem de simdi faiz yukseldi diye daha fazla odeme yapmak zorunda kalan ev sahibi, odemeleri geciktirmeye basladi mi? Basladi. Sonra ev piyasasi o kadar cok kizmisti, talebi karsilamak icin o kadar cok ev yapilmisti ki her mahallede bir ev sayisi sismesi enflasyon oldu mu? Oldu. Faizler yukseldi, etrafta bir suru ev var satilik, ekonomi hem savas hem petrol yuzunden kotu. Ev fiyatlari ne oldu? Guuumm.. Dibi boyladi. Ee ne oldu? Bu sefer odemleri geciktiren ev sahibinin 300 bin dolar borcu var bankaya ama evi satsa 230 bin dolar bile etmiyor. Yani evi alirken aldigi kredi bugunku evin degerinden fazla.. Evi de satamiyor, odeyemiyor da. Ne olacak? Iflas edecek. Closure denilen, banka eve el koyuyor. Is taaa Wall Street'e Lehman brothers, Morgan Stanley, AIG'ye kadar gidiyor oradan sonra tabii.

Uzun sozun kisasi kim suclu? Sirasiyla bu isleri bir duzene koymayan, denetlemeyen hukumet. Bir saniye ya boyle sacma sey olur mu? demediler. Kimse kimseyi sorgulamiyor, herkes istedigini yapiyor olursa tutanin elinde kalir boyle. Kredi gecmisi sistemini delerek haketmeyen adama kredi veren yerel banka (bu paranin buyuk cogunlugu Fannie May, Freddie Mac denilen iki sirketten geliyordu). Bu bankalara yaptiklari hatalara ragmen cikis yolu saglayan ama korkunc paralar yapan ac gozlu Wall Street, odemeyecegini bile bile boyundan buyuk islere karisan ev sahibi.

Ozan Ersoy
Mehmet Gurdal Cetin
Posts: 4210
Joined: Thu Oct 24, 2002 9:29 am
Location: Bursa-TR
Contact:

Post by Mehmet Gurdal Cetin »

Ali Gursel wrote:Ben kendi dusuncelerımı yazayım:

Clinton devri harikaydı Ali
Clinton iyi saksafon calar ve caldirirdi.
O yillardaki ABD nin basarisi burada yatiyor. :D

Umarim ABD'nin sonu fena olur,
Orada yasayan kardeslerimiz de bir gun
Annelerine babalarina sevdiklerine dogdugu guzel topraklara
Daha guzel gunler icin geri donerler.

Biraz Kadir Gecesi OZEL gibi olacak ama
Ben ulkem disinda bir toprakta olmek yada gomulmek istemezdim.
TRUST GALATASARAY
MGC
Murat Kara
Posts: 1279
Joined: Tue Oct 22, 2002 11:38 pm

Post by Murat Kara »

Ozan Ersoy wrote:
Alpay Dedeoglu wrote:
4-) Bu kriz gercekten neden cikti? Petrol ve savas mi, muhasebe sahtekarligimi, ekonomik gelismeler mi?
Ben bu kismini kisaca aciklamaya calisayim da sen karar ver.
Ozan pek kisa olmamis ama guzel anlatmissin, gerekli detaylari koyarak. Madem sen boyle tarihsel bir ozet yaptin, bu ozeti acayim ben biraz. Yoksa Greespan'in neden oyle davranmak zorunda kaldigini anlayamayiz.

Eskiden kredi verilirken, kredi icin gerekli gelire sahip olup olmadigin, kredi basvurusu sirasinda belirleniyordu. Yani kredi parakende olarak pazarlaniyordu. Bu durumda kisinin gelirine gore risk tahmini yapmak kolay oluyordu.

Daha sonra bu kredileri toptanci olarak islemeye basladilar. O zaman kredinin risk hesabini parakende olarak alip satildigi noktada degil de toptan olarak alip satildigi noktada yapmaya basladilar. Eee, adama krediyi verdikten sonra nasil risk tahmini yapacaklar? Bunun yolunu da tarihsel egrilere bakarak buldular. Yani mesela gecen 15-20 yillik donemde Amerikan halkinin geliri su kadar artmis, harcamalari su kadar artmis ve tarihi egilim soyledir diye bir hesap yapip ondan sonra o hesaba gore onumuzdeki 15-20 yil icersinde de asagi yukari bu sekilde devam eder diyerek toptan bir risk hesabi yaptilar.

Bunu yaparak kredi piyasasini cok verimli bir hale getirdiler ve para akisini muazzam hizlandirdilar. Yani kapitalist makinenin yagini degistirdiler ve dislilerin daha hizli calismasini sagladilar. Finans sirketlerinin karlari bu sayede ayyuka cikti. Biliyorsun kapitalist sistemin motoru borsa ise kredi de yagidir.

Fakat ABD'de (ve dunyanin her yerinde) evdeki hesap carsiya uymadi. Cunku o 'gelecekteki' 15-20 yil icindeki hane bazinda gelirler eskisi gibi artmadi. Hatta neredeyse (enflasyondan ayrilip gercek rakamlara indirgendiginde) hic artmadi. Ama harcamalar artmaya devam etti. Boyle olunca calisanlarin tahmini geliri ile tahmini gideri arasinda buyuk bir fark olustu.

Su anda karsiligi olmayan para bu para. Eee peki o odenmeyen maaslar nereye gitti? Su anda krizden kar etmeye calisanlarin cebine elbette. Yani bir tasla iki kus vuruyorlar. Hem az maas odeyerek krize neden oldular uzun vadede hem de simdi o krizin masrafini (yani o odenmeyen maaslar kadar parayi) tekrar ABD halkina odetmeye calisiyorlar. O sirada da kar edecekler. Bu arada gerceklesen detaylari, piyasanin bu duruma nasil adapte oldugunu sen cok guzel, tane tane yazmissin.

Bir de tabii kuresellesmenin neden oldugu mecburi davranislar oldu. Fabrikada uretim yapmak yuzde 2-5 arasi kar getirirken, 'paradan para kazanma' yani finans pazari yuzde 20'lere varan karlar getirmeye basladi. Bu da son 20 yilda ABD'de endustriyel yatirimlari azaltti yada Cin'e filan kaymasina neden oldu (kar marjini arttirabilmek icin). Finans piyasasi ile rekabet edemeyen endustriyel piyasa boguldu. ABD'nin gelirinde finans piyasasinin payi yuzde 3'lerden yuzde 45'e yukseldi. Endustri bu arada bitti. Mesela, Detroit fabrika mezarligina donustu.

Tabii ki bunun ote yuzu su: endustriyel uretim yapmazsan, deger uretemezsin. Eger baska yerlerde uretilen degeri bir sekilde ABD'ye getiremezsen (yani yeterince somuru yapamazsan) ayvayi yersin. Eskiden, yani ABD borc alan ulke degil de borc veren ulke iken, o degeri parasiyla cekip getiriyordu. Sonralari (ozelikle Bretton Woods sisteminin 1974'de tamamen cokmesinden sonra) Avrupa ve Asya'dan ekonomik rekabet artinca, elindeki parayi kullanip o degerleri cekip getiremez hale geldi. Ekonomik hegamonyasini kaybetti. O nedenle askeri zorbaliga bas vurmak zorunda kaldi. Eee tabii bu bir kisir dongu cunku askeri alt yapi da deger uretmiyor tersine deger tuketiyor. Sonucta askeri yollarla deger getirmeyi de beceremedi cunku kapitalist ekonominin kendi mantigina takildi. Mesela onemli bir enerji kaynagi olan petrolu rakiplerine mundar etmeye calisti fakat o hamleler yuzunden petrol piyasasi istikrarini kaybedince artan petrol fiyatlari rakiplerine yararken, kendisine dezavantaj sagladi.

Aslinda olaya belli bir acidan bakinca ortada hata filan yok. Her basa gecen adam ABD'yi yonetenlerin cikarlari icin en mantikli ve en iyi kararlari aliyor. Ama isin mantigi ne yazik ki diyalektik mantik, dinamik mantik, yani attigin her adim baska bir senaryo dogmasina ve yaptigin ongorulerin daha ilk adimi attiginda islem disi kalmasina neden oluyor. Mesela sunun gibi birsey: piyasa batarken her sirket kendisi icin iyi olani yapiyor ve harcamalari kisip, riski azaltiyor. Fakat harcamalari kistiklari icin bu sefer kriz daha da derinlesiyor. Kapitalizmin celiskisi de burada zaten. Birey kendi cikarini koruyacak sekilde davraninca sistem cokuyor. Yani temel ekonomik konularda karar verme yetkisi bireyde oldugu surece, sistem tikaniyor.

Kapitalizme anarsik sistem diyenler bunu kastediyor. Ortada bir karmasadir gidiyor. Katilimcilar da dahil kimse ne oldugunu anlayamiyor, herkes kar pesinde insanliga yararli mi degil mi diye dusunmeden yatirim yapiyor. O nedenle kar sistemi ile insan ihtiyacini karsilamak temelde imkansiz bir hal aliyor. Sonucta da paralari kurtarabilmek icin insanlari feda etme asamasina geliniyor. Bu asamada her turlu pislik yapilmaya baslaninyor ve en gerici zumrelere ehliyet veriliyor (dinciler, milliyetciler, fasitler, vs).

Hukumetlerin bu devasa gucu (pazar gucunu) kontrol etmesi mumkun olmuyor. Zira dedigim gibi mantik diyalektik. Tepedeki 50-100 kisinin dusundugu bir cozumu, 50-100 milyon kisi dusunup deliveriyor. Hic bir sey statik degil. Mesela ABD hukumeti degersiz kagitlari satin alacak (yani degerlerini yukseltecek diye) degerleri olan kagitlarin fiyati dustu gecen hafta durup dururken. Yani kagit piyasasinin dengesi bozuldu.

Bu isler boyle bu sistem altinda. Buna istikrar kazandirabilirler mi? En son bu olaylar oldugunda, istikrar icin 2 dunya savasi ve sayisiz devrimler olmustu. Einstein'in dedigi gibi, bu saatten sonra 2 dunya savasi gerekirse istikrar icin, 2. savas cali cirpi, sapan, vs. ile yapilacak demektir. ABD, Rusya'ya catarak gezegendeki en guclu iki orduyu birbirine dusurecek hamleler yapmaya basladi bile. Esasli bir cozum icin zaman azaliyor...
Mehmet Gurdal Cetin
Posts: 4210
Joined: Thu Oct 24, 2002 9:29 am
Location: Bursa-TR
Contact:

Post by Mehmet Gurdal Cetin »

Krizinize de bir kibrit ben cakiim :)

FORTIS'te isin icinde.
Aciklama hemen gelmis.
http://www.internethaber.com/news_detail.php?id=158450

Ben gecen hafta ingiltere'de iken ulkenin en buyuk ikinci Morgage saglayicisi HALIFAX titriyordu.

Iskoc bankasi ile yasananlar hala akillarda, Amerika sallanir da yardakcisi eksik kalir mi?
TRUST GALATASARAY
MGC
Cengiz Akgun
Moderator
Posts: 13009
Joined: Tue Oct 22, 2002 7:47 am
Location: New Jersey /USA

Post by Cengiz Akgun »

Wa Mu (Washington Mutual) Bankasi topu dikmisve adini "Bu Bu" olarak degistirmis. Adamlarin buyuklugu 307B imis. Gecen gun Citigroup'a filan 300B demistim. Azmis.

Demek ki neymis Goldman'da batar o da batar bu da batar. Hepsi pamuk ipligi ile bagli.

Iste bir pasaj
"As the debate over a $700 billion bank bailout rages on in Washington, one of the nation's largest banks — Washington Mutual Inc. — has collapsed under the weight of its enormous bad bets on the mortgage market.

The Federal Deposit Insurance Corp. seized WaMu on Thursday, and then sold the thrift's banking assets to JPMorgan Chase & Co. for $1.9 billion.

Seattle-based WaMu, which was founded in 1889, is the largest bank to fail by far in the country's history. Its $307 billion in assets eclipse the $40 billion of Continental Illinois National Bank, which failed in 1984, and the $32 billion of IndyMac, which the government seized in July."
Herhalde bir parcasi JP Morgan- Chase satildi. Degilse $307B assets'i olan banka 1.9B gitmez. Siradaki gelsin.
Cengiz Akgun

"Asrın, yeni bir umdesi var, hak kapanındır
Söz haykıranın, mantık ise şarlatanındır.
Geçmez ele bir paye kavuk sallamayınca
Kürsi-i liyakat pezevenk, puşt olanındır.”
N. Tevfik 1940.
Post Reply